Прэзентацыя Лепельскага раёна

У пісьмовых крыніцах горад Лепель упершыню згадваецца ў 1439 годзе. У 1558-1583 гадах быў узведзены замак, каля якога на возеры Лепельскае ў 1563 годзе заснавана "месца Лепель", у 1586 годзе перанесены за 3 км у вёску Белае, узнікла мястэчка Белы Лепель або Новы Лепель (пазней Лепель). З 1793 года Лепель стаў цэнтрам павета ў складзе Расіi. З 1924 года горад стаў цэнтрам раёна ў складзе БССР. У 1925 годзе ў горадзе пабудавана чыгуначная станцыя на лініі Орша - Лепель. Падчас Вялікай Айчыннай вайны ў горадзе дзейнічала антыфашысцкае падполле. Сёння Лепель - прыгожы маляўнічы горад з развітой інфраструктурай.

Лепельскі раён размешчаны на паўднёвым захадзе Віцебскай вобласці, мяжуе з Чашніцкiм, Докшыцкім, Ушацкім і Бешанковіцкім раёнамi Віцебскай вобласці.

Плошча раёна - 180 тысяч гектараў. На тэрыторыі раёна размешчаны 224 населеных пункта, у тым ліку горад Лепель. Насельнiцтва раёна складае 31,5 тысяч чалавек.

Лепельскі раён з'яўляецца прамысловым рэгіёнам, цэнтрам эканамічнага росту Віцебскай вобласці Рэспублікі Беларусь.

Прамысловы комплекс раёна прадстаўляюць 5 арганізацый з сярэдняспісачнай колькасцю работнікаў 1,4 тысячы чалавек. На долю двух прамысловых арганізацый - філіяла "Лепельскі малочнакансервавы камбінат" ААТ "Віцебскі мясакамбінат" і філіяла "Лепельскі" ЗАТ "Віцебскаграпрадукт" прыходзіцца 90 працэнтаў вытворчасці прамысловай прадукцыі. У структуры прамысловай вытворчасці раёна пераважае вытворчасць харчовых прадуктаў і забеспячэнне электраэнергіяй, газам, парай, гарачай вадой і кандыцыянаваным паветрам.

У склад аграпрамысловага комплексу раёна ўваходзіць 9 сельскагаспадарчых арганізацый, асноўным напрамкам сельскагаспадарчай вытворчасці якіх з'яўляецца малочна-мясная жывёлагадоўля, свінагадоўля з развітай вытворчасцю збожжавых культур і рапсу.

Будаўнічы комплекс прадстаўлены трыма арганізацыямі, з якіх вядучая роля належыць ДКУСП "Лепельская ПМК-75".

У сферы гандлю маецца 361 аб'ект рознічнага гандлю і 87 аб'ектаў грамадскага харчавання. Насельніцтва сельскай мясцовасці абслугоўваюць 10 аўтамагазінаў.

Транспартнае абслугоўванне насельнiцтва ажыццяўляецца філіялам "Аўтатранспартнае прадпрыемства № 14 г. Лепеля" ААТ "Віцебскаблаўтатранс".

Маецца развітая сацыяльная сфера.

Сістэма аховы здароўя раёна прадстаўлена УАЗ "Лепельская цэнтральная раённая бальніца" і УАЗ "Лепельская абласная псіхіятрычная бальніца". Функцыянуюць дзве бальніцы сястрынскага догляду. Амбулаторная дапамога аказваецца цэнтральнай паліклінікай на 375 наведванняў у змену, стаматалагічнай паліклінікай на 100 наведванняў у змену. З мэтай набліжэння амбулаторна-паліклінічнай дапамогі ў г. Лепелі функцыянуюць 2 амбулаторыі ўрача агульнай практыкі (абслугоўваюць 5 тэрапеўтычных участкаў). Амбулаторна-паліклінічная дапамога на сяле аказваецца ў 6 сельскіх амбулаторыях урача агульнай практыкі на 185 наведванняў у змену, у склад якіх уваходзіць 13 фельчарска-акушэрскіх пунктаў.

У сістэму ўстаноў адукацыі ўваходзіць 13 устаноў агульнай сярэдняй адукацыі, 17 устаноў дашкольнай адукацыі, Лепельскі раённы цэнтр дзяцей і моладзі, цэнтр карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі, сацыяльна-педагагічны цэнтр. Маюцца 2 спартыўныя ўстановы. У раёне функцыянуюць 37 устаноў культуры, у тым ліку, 17 бібліятэк, 15 устаноў клубнага тыпу, 1 цэнтр рамёстваў, 1 музей, 3 школы мастацтваў. Маецца база падрыхтоўкі кадраў для сельскай гаспадаркі - установа адукацыі "Лепельскі дзяржаўны аграрна-тэхнічны каледж".

Лепельскі раён размяшчае сур'ёзным патэнцыялам для развіцця прадпрымальніцкай дзейнасці.

Галоўным упрыгожваннем і скарбніцай прыроды Лепельскага краю з'яўляецца Бярэзінскі біясферны запаведнік. Сёння запаведнік - найбуйнейшая навукова-асветніцкая ўстанова сусветнага значэння. Экасістэмы балот і чорнаальховых лясоў не маюць аналагаў не толькі ў Беларусі, але і на ўсім Еўрапейскім кантыненце.

Галоўнай гістарычнай славутасцю запаведніка з'яўляецца Бярэзінская водная сістэма, пабудаваная ў 1797-1805 гг. на месцы старажытнага шляху з «варагаў у грэкі».

Бярэзінскі біясферны запаведнік - гэта буйная прыродная лабараторыя па экалагічнаму маніторынгу. Заалагічныя і батанічныя даследаванні ў ім вядуцца з 1924 года.

Навукова-даследчая дзейнасць запаведніка заключаецца ў правядзенні стацыянарных круглагодных даследаванняў, накіраваных на вывучэнне прыродных комплексаў і дынамікі прыродных працэсаў для ацэнкі і прагнозу стану экасістэм, аб'ектаў жывёльнага і расліннага свету, распрацоўкі навуковых асноў аховы прыроды і захавання біялагічнай разнастайнасці.

Асаблівая ўвага надаецца сачэнню за станам колькасці рэдкіх у Еўропе і Беларусі відаў жывёл і раслін, распрацоўваюцца меры па іх ахове.

На станцыі фонавага маніторынгу штодня вядуцца даследаванні па ацэнцы ўплыву паступаючых на тэрыторыю запаведніка розных відаў забруджвальных рэчываў. Уся інфармацыя, якая атрымліваецца па праграмах экалагічнага маніторынгу Бярэзінскага запаведніка, шырока выкарыстоўваецца як у Беларусі, так і ў шэрагу еўрапейскіх навуковых цэнтраў, паступае ў сістэму ЕўраМАБ.

Прыгожая прырода, гаючае паветра, маляўнічая тэрыторыя Лепельскага раёна з мноствам вадаёмаў звяртае на сябе ўвагу сваім магутным турыстычным патэнцыялам.

У раёне захаваліся помнікі археалогіі каля вёсак Азярцы, Варонь, Дамжэрыцы, Зорка, Стары Лепель. Помнікам прыроды рэспубліканскага значэння абвешчаны Цар-дуб у вёсцы Тадуліна. У вёсцы Суша знойдзены рэшткі абаронных валаў крэпасці 16 стагоддзя. У горадзе Лепель з помнікаў архітэктуры вылучаецца касцёл Святога Казіміра 2-ой паловы 19-га стагоддзя, царква Параскевы Пятніцы пачатку 20 стагоддзя.

У раёне дзейнічаюць санаторыі ГУ "Лепельскі ваенны санаторый УС РБ", КУП ДРАЦ "Жамчужына", пансіянат "ЛАДЭ". Турыстаў рады прыняць гасцінічныя комплексы Бярэзінскага запаведніка "Плаўна" і "Сергуч", "Ніўкі".

Канкурэнтныя перавагі рэгіёну:

на тэрыторыі раёна працуюць два ключавых прамысловых прадпрыемства, здольных забяспечваць вытворчасць канкурэнтаздольных тавараў. Гэта філіял «Лепельскі малочна-кансервавы камбінат" ААТ "Віцебскі мясакамбінат" і філіял "Лепельскі" ЗАТ "Віцебскаграпрадукт". Вытворчыя магутнасці філіяла "Лепельскі малочнакансервавы камбінат" ААТ "Віцебскі мясакамбінат" у пераліку на малако ў цяперашні час складае 480 тон у суткі, філіяла "Лепельскі" ЗАТ "Віцебскаграпрадукт" 540 тон у суткі.

Пяць сельскагаспадарчых арганізацый Лепельскага раёна ўваходзяць у склад Віцебскай інтэграцыйнай структуры, створанай у адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 25 жніўня 2016 г. № 320 "Аб развіцці сельскагаспадарчай вытворчасці Віцебскай вобласці", у тым ліку тры па дагаворах давернага кіравання. Маецца база падрыхтоўкі кадраў для сельскай гаспадаркі - установа адукацыі "Лепельскі дзяржаўны аграрна-тэхнічны каледж".

Лепельскі раён размяшчае сур'ёзным патэнцыялам для развіцця прадпрымальніцкай дзейнасці не толькі дзякуючы выгаднаму геаграфічнаму становішчу, але і інвестыцыйнай палітыцы рэгіёну.

На тэрыторыі раёна маюцца зямельныя ўчасткі, якія могуць быць прадастаўлены юрыдычным асобам і індывідуальным прадпрымальнікам на праве арэнды для будаўніцтва аб'ектаў турыстычнай сферы, у тым ліку аграэкатурызму, без узгаднення з Кіраўніком дзяржавы (у рамках распараджэння Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь Лукашэнка А.Р. ад 13 чэрвеня 2017 г. № 92 рп "Аб узгадненні прадастаўлення зямельных участкаў").

Наяўнасць аб'ектаў нерухомасці дазволіць інвестарам адкрыць новыя вытворчасці. Аб'екты прапануюцца інвестарам для ўключэння іх у гаспадарчы абарот шляхам продажу, у тым ліку з устанаўленнем пачатковай цаны продажу, роўнай адной базавай велічыні, здачы ў арэнду або перадачы пад рэалізацыю інвестыцыйнага праекта.